Er is geen bedrijf of organisatie waar veiligheid onbelangrijk is. Het uitvoeren van een Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) is daarom een verplicht onderdeel van het waarborgen van die veiligheid. Het ontbreken van een RI&E levert een bestuurlijke boete op of zelfs een proces verbaal. Maar alleen het uitvoeren van een RI&E is niet voldoende. Ook implementatie en actualisatie van de RI&E is noodzakelijk. Stelt u zich wel eens de vraag of uw RIE nog actueel is en hoe u deze het beste actueel houdt?
Passende arbeidsomstandigheden zijn belangrijke voorwaarden voor gezond en veilig werken. Medewerkers moeten hun werk kunnen doen zonder lichamelijke of geestelijke problemen op te lopen. De Arbowet geeft in Nederland richting aan beleid en arbeidsomstandigheden die daaraan voldoen. Het belangrijkste doel van de Arbowet is het voorkomen van ongevallen en onveilige situaties op het werk. Werkgever en werknemer zijn hierbij beiden verantwoordelijk voor een gezonde en veilige werkplek: De werkgever moet zorgen voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden, van de werknemer wordt verwacht dat hij meewerkt aan het op een veilige manier benutten van deze omstandigheden en op een veilige manier zijn werkzaamheden verricht.
De algemene tendens is dat de Arbowet steeds minder voorschrijvend is en steeds meer uit gaat van het zelfdenkend en zelf oplossend vermogen van de werkgever. De wettelijk verplichte Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) vormt hierbij de spil waar alles om draait. Deze RI&E bevat een gedegen inventarisatie van mogelijke risico’s (op het gebied van veiligheid en gezondheid) en is niet compleet zonder een plan van aanpak met maatregelen om deze risico’s te verkleinen.
Hoe vaak moet ik een RI&E uitvoeren?
In de Arbowet wordt geen termijn genoemd met betrekking tot de geldigheidsduur van de RI&E. Er staat dus niet in de Arbowet dat de RI&E iedere vier jaar aangepast of opnieuw uitgevoerd moet worden. Het gaat erom dat de RI&E actueel is én blijft. Dus moet een RI&E worden aangepast bij ingrijpende wijzigingen aan werkmethoden, werkomstandigheden of gebruikte techniek. Voorbeelden zijn: de inrichting van een nieuwe productielijn; de uitbreiding van het dienstenpakket; een ingrijpende verbouwing of een ingrijpende wijziging van werknemerstaken. Ook als nieuwe oplossingen beschikbaar komen op het gebied van de techniek, bedrijfsgezondheidszorg, ergonomie of arbeids- en bedrijfskunde, of nieuwe ontwikkelingen in de wetgeving moet de RI&E daarop worden aangepast. In ieder geval is het van belang dat het bijbehorende plan van aanpak aantoonbaar actueel wordt gehouden.
Los van de Arbowet kunnen er soms aanvullende eisen worden gesteld met betrekking tot de termijn waarop de RI&E getoetst moet worden, bijvoorbeeld door een opdrachtgever of door de VCA-norm.
We hebben een RI&E uitgevoerd. En hoe nu verder?
Na uitvoering van de RI&E houdt de zorg voor goede arbeidsomstandigheden niet op. Sterker, dan begint het eigenlijk pas. Alle maatregelen zoals vermeld op het plan van aanpak moeten worden uitgevoerd en geïmplementeerd. Het is hierbij verstandig om regelmatig, bijvoorbeeld 1x per kwartaal maar in ieder geval jaarlijks, uw plan van aanpak te bekijken en de voortgang te beoordelen. Zijn de afspraken die u heeft gemaakt nagekomen? Zijn er nog nieuwe zaken aan het licht gekomen die u wellicht in uw plan van aanpak moet verwerken? Kijk bijvoorbeeld eens kritisch naar de oorzaken van eventuele ongevallen of van verzuim. Misschien dat deze om nieuwe maatregelen vragen of dat ze meer prioriteit geven aan plannen die u al gemaakt had.
Naast het behandelen van de punten uit het plan van aanpak is het ook zaak om de RI&E regelmatig op actualiteit te toetsen, bijvoorbeeld door het uitvoeren van een periodieke herziening. Zo wordt bijvoorbeeld jaarlijks het RIE-proces opnieuw kort doorlopen en gekeken of er nieuwe preventieve maatregelen nodig zijn op het gebied van veiligheid.
Expert inschakelen
Vaak wordt een RI&E intern uitgevoerd door een medewerker belast met veiligheid en preventie. Bedrijven met meer dan 25 medewerkers moeten hiervoor zelfs iemand aanwijzen: de preventiemedewerker. Hoe intensief de RI&E gedaan kan worden, hangt natuurlijk af van de omvang van uw organisatie, de complexiteit, maar ook van de veiligheidsrisico’s die inherent zijn aan uw activiteiten. Organisaties met grotere ogenschijnlijke arbeidsrisico’s maken doorgaans meer werk van veiligheid en preventie. Om helemaal zeker te zijn van een actuele en volledige RI&E laat u deze uitvoeren door een externe expert. Zeker wanneer u zelf niet alle benodigde expertise in huis heeft.
Wilt u meer weten over een Risico Inventarisatie en Evaluatie, het actueel houden daarvan en de mogelijkheden om deze extern te laten uitvoeren of toetsen? Neem contact op met Conformiso. Wij praten u graag bij.