De afkorting VCA staat voor Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers. Deze norm is voor bedrijven die in een risicovolle werkomgeving werken. Denk hierbij aan bedrijven in de bouw, petrochemie, offshore-industrie, elektrotechniek, procesbesturing, installatietechniek, etc. Het doel is dat bedrijven volgens een standaard veilig, gezond en duurzaam werken. VCA is in de jaren ’80 ontstaan in de petrochemie en sinds 1994 hebben vele andere sectoren zich bij de norm aangesloten. Vandaag de dag is het de meest voorkomende norm in Nederland.
Wettelijk gezien mag je als bedrijf zonder een VCA-certificaat werken. Er wordt dan echter wel verwacht dat je een vergelijkbaar alternatief gebruikt. Zo’n alternatief is er eigenlijk niet. Daar komt nog eens bij dat steeds meer opdrachtgevers een VCA-certificaat eisen binnen een project of bij een aanbesteding. Kortom, wanneer je een bedrijf in de bouw, techniek, industrie, transport, werktuigbouwkunde, etc., hebt, dan ontkom je er niet aan om het VCA-certificaat te behalen.
Er zijn diverse te behalen VCA-certificaten (VCA* en VCA**). Zo zijn er certificaten die alleen voor personen zijn, maar ook certificaten die je als bedrijf behaalt. De niveaus verschillen van Basiskennis over veiligheid, gezondheid en milieu op persoonlijk niveau tot leidinggevende die verantwoordelijk zijn om deze basiskennis goed toe te passen op de werkvloer. Wanneer je met jouw bedrijf een VCA-certificaat hebt behaald dan is deze 10 jaar geldig. Je wordt echter wel ieder jaar gecontroleerd door een onafhankelijke certificatie instelling.
Afhankelijk van de sector waarin jouw bedrijf actief is, zijn de voorwaarden en zaken die je in orde dient te hebben verschillend. Werken mensen extern op locatie, werkt je bedrijf met gevaarlijke stoffen, of werk je met zware machines? Dit inventariseer je vooraf en op basis hiervan ga je aan de slag met actiepunten, interne toolboxmeetingen, het opstellen van een VCA-handboek, etc. Enkele voorbeelden van zaken waar men naar kijkt bij een VCA-certificering:
- Zijn ladders, trappen en steigers gekeurd?
- Zijn machines zoals kranen, heftrucks, etc. gekeurd?
- Voorziet jouw bedrijf in een veilige werkplek voor medewerkers?
- Zijn alle medewerkers gecertificeerd?
- Zijn brandblussers of brandinstallaties gekeurd?
- Hoe voorkom je ongevallen, en hoe ga je om met ongevallen of schade op de werkplek?
Wil je met jouw bedrijf de VCA-norm behalen, dan zijn er een aantal stappen die je moet ondernemen. Dit kun je geheel intern uitvoeren, maar ook door een externe partner zoals Conformiso laten begeleiden, die hier veel ervaring mee heeft. Zo’n proces van A tot Z ziet er als volgt uit:
- Inventarisatie
Allereerst stel je vast wat er allemaal nodig is om het VCA-certificaat te behalen binnen jouw bedrijf. - Opstellen actieplan
Op basis van de inventarisatie komt er een lijst met actiepunten die uitgevoerd dienen te worden om je bedrijf VCA-waardig te maken. - VCA-handboek
Alle beleid en uitgangspunten worden uitgewerkt in een VCA-handboek dat als leidraad fungeert voor de certificering en het onderhoud ervan. - Uitvoering
Alle actiepunten worden uitgevoerd binnen het bedrijf. - Certificering
Wanneer alle actiepunten zijn uitgevoerd kan door een Certificatie Instelling (CI) de audit voor certificering worden uitgevoerd. - Onderhouden
Nadat je het VCA-certificaat hebt ontvangen dien je zaken te onderhouden en te blijven vastleggen. Jaarlijks wordt je bedrijf opnieuw gecontroleerd op de VCA-norm.